Biurokracja w machinie zagłady na przykładzie wybranych aspektów funkcjonowania administracji w getcie łódzkim
Main Article Content
Abstrakt
Tematem artykułu jest omówienie kwestii roli biurokracji w organizacji i przeprowadzeniu zagłady Żydów podczas II wojny światowej. Autorzy traktują biurokrację dwojako. Z jednej strony jako model funkcjonowania zachodnich społeczeństw, które podejmowanie decyzji opierają na przepisach prawnych i obowiązujących procedurach, z drugiej strony jako działającą machinę administracyjną. Koncepcja biurokracji opisana przez Maxa Webera uzupełniona została spostrzeżeniami na temat nowoczesnej techniki poczynionymi przez Martina Heideggera oraz ustaleniami socjologów dotyczącymi przyczyn i przebiegu zagłady. Teoretyczne modele skonfrontowane zostały z funkcjonowaniem administracji łódzkiego getta kierowanego przez Chaima Mordechaja Rumkowskiego. W tym aspekcie uwaga zwrócona została m.in. na nadmierny rozrost biurokracji, jej udział w kontroli ludności i organizacji deportacji, a także na znaczenia wprowadzania przez nią własnej waluty czy znaczków pocztowych. Całość badań oparta została na literaturze przedmiotu oraz materiałach archiwalnych.