Krakowska konspiracja na kolei podczas okupacji niemieckiej w latach 1939-1942: mozaika, wyzwania, działalność.

Abstrakt

Artykuł stanowi wynik badań nad działalnością polskiego podziemia niepodległościowego w obrębie krakowskiego węzła kolejowego w latach 1939-1942. Kolej, będąca w okresie II wojny światowej znaczącym elementem niemieckiego systemu logistycznego, znalazła się w zasięgu działań organizacji konspiracyjnych, które podejmowały szeroko zakrojone operacje wywiadowcze, sabotażowe oraz dywersyjne. Zostały przeanalizowane struktury konspiracyjne powstałe na kolei w Krakowie, które zaczęły się organizować i trwały w czasie największych sukcesów militarnych III Rzeszy. Analizie zostali poddani sami kolejarze, którzy mimo trudnych warunków okupacyjnych, angażowali się w pomoc na rzecz lokalnej ludności, wspierali więźniów Auschwitz oraz chronili osoby zagrożone wywózką. W tekście zostały omówione również wyzwania, z jakimi borykało się podziemie niepodległościowe, w tym skutki „wielkiej wsypy” mającej miejsce w 1941 r. Artykuł więc stanowi wkład w badania nad historią konspiracji w Krakowie, podkreślając jednocześnie rolę kolejarzy w walkę o niepodległość Polski.